شرایط و مراحل خروج زن متاهل از کشور | شرایط خروج از کشور زنان متاهل بدون رضایت همسر ۱۴۰۱

خروج زن متاهل از کشور نیاز به اجازه کتبی شوهر دارد. خروج زن متاهل از کشور را  بررسی می‌کنیم. مهم‌ترین قانون در این سطح (خروج زن متاهل از کشور) برای صدور گذرنامه و خروج از کشور ماده هجده قانون گذرنامه است. براساس قانون برای اینکه زنان متاهل بتوانند از کشور خارج شوند اصولا نیاز به اجازه همسر دارند مگر در موارد خاص . براساس ماده 18 قانون گذرنامه صدور گذرنامه و پاسپورت زنان متاهل نیاز به اجازه همسر دارد و براساس ماده 19 همین قانون در صورتی که زوج از اجازه خروج خود صرف نظر کند گذرنامه زوجه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.

زن متاهل برای خروج از کشور چه مراحلی را باید طی کند ؟

نظام حقوقی ایران موافقت زوج جهت خروج زوجه از کشور را ذیل بند 3 ماده 18 قانون گذرنامه مصوب 1351 ضروری شناخته است: «برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر میشود: ... 3 - زنان شوهردار ولو کمتر از 18 سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه...».

طبق ماده 19 این ضرورت تاکید میشود : «درصورتی که موانع صدور گذرنامه بعد از صدور حادث شده یا کسانی که به موجب ماده 18 صدور گذرنامه موکول به اجازه آنان است از اجازه خود عدول کنند، از خروج دارنده گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.»بنابراین، شرط خروج زن متاهل از کشور موافقت کتبی همسر می باشد. در این ماده منظور از موافقت کتبی شوهر، ثبت موافقتنامه او تحت عنوان گواهی امضا در دفترخانه ثبت اسناد با احراز هویت وی توسط دفترخانه است.از این رو موافقت شفاهی یا اجمالی شوهر به لحاظ حقوقی برای صدور گذرنامه کفایت نمیکند. 

لازم به ذکر است طبق قانون لزوم موافقت کتبی شوهر، در شرایط اضطراری منتفی شده و اجازه شخص دادستان جایگزین آن میشود. منظور از اجازه دادستان اعلام موافقت کتبی از سوی شخص دادستان به اداره گذرنامه جهت صدور گذرنامه زن برای عزیمت به خارج از کشور است.

مراد از موارد اضطراری، اعم از اضطرار شرعی، عقلی و عرفی است و موارد اکراهی و اجباری را شامل نمیشود، زیرا اگرچه در اکراه و اضطرار، شخص مضطر و مکره در جایگاه ناچاری قرار میگیرند با وجود این، موقعیت مضطر و مکره و منشأ خطری که هر دو را تهدید میکند، متفاوت است. بنابراین می توان گفت مضطر خویشتن را در شرایط و موقعیتی میبیند که خروج از آن مستلزم ارتکاب عملکردی برخلاف شرع، عقل یا عرف است.

بنابراین منظور از موارد اضطراری، مصادیقی است که در آن به حکمی شرعی، عرفی یا عقلی اختلال وارد میشود. برای مثال از زمره موارد اضطراری، سفر به حج واجب است که در صورت احراز استطاعت زن و تعلق گرفتن وجوب حج به وی در شرایطی که با عدم موافقت با خروج از کشور توسط شوهر مواجه گردد، به حکم شرعی  (وجوب تمکین خاص) اخلال وارد میشود. از این حیث میتوان گفت اضطرار شرعی محقق شده است.

در این موارد، افزون بر لزوم تحقق شرایط مذکور، در صدور اجازه دادستان در موارد اضطرار، لازم است که دلیل زن برای خروج از کشور، به لحاظ شرعی یا عقلی یا عرفی قابل قبول باشد؛ مثلاً بیماری صعب العلاج زن و لزوم خروج از کشور برای درمان بیماری با تأیید پزشک قانونی؛ یا حج واجب با احراز استطاعت مالی، جانی و طریقی زن و مواردی از این دست.

لازم به ذکر است زنان می توانند به هنگام عقد نکاح یا پس از جاری شدن نکاح و در سند جداگانه، اجازه خروج از کشور را در قالب یکی از شروط ضمن عقد قرار دهند.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص شرایط و مراحل خروج زن متاهل از کشور

در پاسخ به پرسش شما باید گفت برای دریافت گذرنامه اجازه محضری مرد برای زنان متأهل کفایت می کند و پس از دریافت آن، نیاز به حضور مرد در فرودگاه برای صدور اجازه نمی باشد.